papary

نوروز آغاز تابستان و مهرگان آغاز زمستان را به همراه می آوردند زيرا در آن زمان سال به دو فصل تقسيم شده بود فصل اول ، تابستان بود كه از جشن نوروز شروع می شد و هفت ماه ادامه داشت و فصل دوم ، زمستان كه از جشن مهرگان آغاز می شد و پنج ماه ادامه داشت . جشن مهرگان كه از روز مهر شروع می شد تا شش روز پس از آن ادامه می يافت و جشن و شادی بر پا می شد .

انگيزه ای كه به پيدايش جشن مهرگان در تاريخ ايران نسبت می دهند پيروزی ايرانيان بر ضحاك ستمكر ، به رهبري كاوه آهنگر است كه اورا در بند آوردند و فريدون را به رهبری خود برگزيدند.

اكنون نيز زرتشتيان در روز مهر از ماه مهر به آتشكده و نيايشگاهها می روند با تهيه خوراكهای سنتی از يكديگر پذيرايی مي كنند و بت نيايش و برنامه های فرهنگی مانند سخنرانی های ملی وآيينی ، سرود ، شعر و دكلمه جشن مهرگان را با شادی بر پا می دارند .

برخی از خانواده ها خوراكی های سنتی ، گوشت بريان شده گوسفند و لووگ (نان مخصوص ) تهيه مي كنند و با آنها خيرات انجام می دهند .

در برخی از روستاها جشن مهرگان با ساز و گشت همراه است . به اين ترتيب كه در روز پنجم پس از مهرگان ، گروهی از اهل روستا كه بيشتر آنها را جوانان تشكيل می دهند در محل آدريان و يا سر چشمه قنات گرد می آيند و يكی از هنرمندان روستا با سرنا و ديگريی با اربونه (دف) گروه را همراهی می كنند.

آنها باهم حركت می كنند و از يك سوی روستا شروع می كنند و با شادی به خانه ها وارد می شوند .

كدبانوی هر خانه نخست آيينه و گلاب مي آورد سپس آجيلي را كه قبلا فراهم نموده است به همه تعارف مي كند .

افزون بر اينها گاهي نيز با شربت و يا چاي پذيرايي خود را انجام مي دهند آنگاه دهموبد يا يكی از افراد سازوگشت كه صداي رسايی دارد ، اسامي كساني را كه پيش از اين ، در اين خانه سكونت داشته و اكنون فوت كرده اند باز می گويد و براي همة آنها آمرزش و شادی روان آرزو می كند .

در اغلب خانه ها نخست بر روان شخصی درود فرستاده می شود كه قنات آب را در آنجا داير نموده است و سپس از بازماندگان اين خانواده نام می برد كه هم اكنون در خانه به سر می برند و چراغ آن را روشن نگه می دارند و برای آنها نيز آرزوی ديرزيوی و شاد زيوی می كند.

پس از آن دهموبد ، بشقابی از لرك را از اين خانواده در يافت می كند و در دستمال بزرگی (چادرشب) كه بر كمر بسته است می ريزد و از اين خانه با سازوشادی بيرون می آيند و به خانه های بعدی می رسند .

گروه سازوگشت آن چه را از خانه ها فراهم كرده است با خود به آدريان می آورد . در تالار آدريان، موبد نيز شركت می كند و آفرينگان گهنباربه نام هماروانان می سرايد خانواده هايی كه گوشت بريان نيز تهيه كرده اند مقداريی از آن را به آدريان می فرستند .

روز قبل در آدريان ، نسبت به جمعيت روستا ، نان مخصوص (لووگ) نيز تهيه شده است .